براساس شاخص رتبهبندی فساد در جهان که همه ساله از طرف سازمان شفافیت بینالملل منتشر میشود، افغانستان تحت سلطه طالبان، در ربتهبندی فساد سال ۲۰۲۲، در رتبه ۱۵۰ از میان ۱۸۰ کشور جهان قرار گرفت.
تا پیش از سلطه طالبان بر افغانستان و براساس گزارش سازمان شفافیت بینالملل در سال ۲۰۲۱، افغانستان در رتبه ۱۷۴ از میان ۱۸۰ کشور جهان قرار داشت. گزارش جدید این سازمان نشان میدهد که این کشور ۲۴ پله صعود کرده است.
در گزارش سازمان شفافیت بینالملل، به دلایل صعود افغانستان و اینکه چه تغییراتی باعث این صعود شده، اشارهای نشده است.
سازمان شفافیت بینالملل در مورد مبارزه با فساد در سراسر جهان، گفت میانگین جهانی برای بیش از یک دهه بدون تغییر باقی مانده است.
به گفته این سازمان، بیش از دو سوم کشورها در رتبهبندی شاخص فساد، امتیاز زیر ۵۰ دارند، در حالیکه ۲۶ کشور به پایین ترین امتیاز خود رسیدهاند.
در گزارش این سازمان آمده است: «علیرغم تلاشهای هماهنگ و دستآوردهایی که برخی به سختی به دست آوردهاند، ۱۵۵ کشور پیشرفت چشمگیری در برابر فساد نداشتهاند و وضعیت فساد در آن کشورها تفاوتی با سال ۲۰۱۲ ندارد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سازمان شفافیت بینالملل همچنین اضافه کرد که ۱۵ سال است گسترش فساد، صلح جهانی را با خطر مواجه کرده است، چون فساد توانایی دولتها را برای محافظت از مردم تضعیف میکند و اعتماد عمومی را از بین میبرد و کنترل تهدیدهای امنیتی را بیشتر و سختتر میکند.
در این گزارش آمده است حتی کشورهایی که امتیاز بهتری در رتبهبندی سالانه فساد دارند، در تهدیدهایی که فساد برای امنیت جهانی ایجاد میکند، نقش دارند. در ادامه این گزارش آمده است: «این کشورها برای دههها، از پولهای کثیف خارج از کشور استقبال کردهاند و به دزدسالاران اجازه میدهند ثروت، قدرت و جاهطلبیهای ژئوپلیتیک مخرب خود را افزایش دهند.»
افغانستان از چند سال پیش به این سو، جزو فاسدترین کشورهای جهان بوده است. برخلاف ادعاهای رژیم طالبان در مورد به صفر رسیدن فساد اداری در این کشور، گزارش جدید سازمان شفافیت بینالملل، علیرغم همه محدودیتها برای دسترسی به گزارشهای دقیق از داخل افغانستان، این کشور را در شمار کشورهای فاسد جهان اعلام کرد.
طالبان به سازمانهای بینالمللی بهویژه سازمانهای پژوهشی، اجازه دسترسی به نهادها و منابع دولتی و غیردولتی را نمیدهند، چون همواره نگراناند که انتشار گزارشی، به ضرر این گروه تمام شود.
بسیاری از شهروندان افغانستان طی ۱۸ ماه سلطه طالبان، از پرداخت رشوههای گزاف به ادارههای تحت کنترل طالبان سخن گفتهاند. بیشترین شکایات از مسئولان محاکم، فرماندهان پلیس و اداره گذرنامه بوده است. فرماندهان طالبان به بهانههای مختلف افراد را بازداشت و آنان را وادار به پرداخت پول هنگفت میکنند. یک گذرنامه نیز از ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ دلار در بازار غیرقانونی در افغانستان که تحت کنترل فرماندهان طالبان است، به فروش میرسد.
تاکنون مشخص نشده است که سازمان شفافیت بینالملل برای تعیین رتبه افغانستان در ردهبندی شاخص فساد در جهان، به شکایات مردم در مورد رشوهگیری طالبان دست یافته است یا خیر.